Over ons
De Quick Scan Cultuur Sensitieve Zorg is het product van de samenwerking tussen Driestroom, Bindkracht10 en de Radboud Universiteit. In de afgelopen jaren heeft een groep medewerkers van deze organisaties zich ingezet voor het bevorderen van culturele sensitiviteit in de geestelijke gezondheids-, jeugd- en gehandicaptenzorg.
Esther Nelissen, Rietje Compiet en Anna Bosman, bestuurders van bovengenoemde organisaties, leggen uit waarom cultuursensitieve zorg volgens hen van essentieel belang is, en welke belangrijke rol hun organisatie hierin vervult:
Esther Nelissen, bestuurder van Driestroom:
“Niets is fijner dan iedere dag thuis te kunnen komen in je eigen vertrouwde omgeving. Dat warme gevoel als je thuis komt, gun ik ook onze cliënten bij Driestroom. Daarom heeft Driestroom de afgelopen twee jaar samen met Het Inter-lokaal (inmiddels Bindkracht10) en de Radboud Universiteit geïnvesteerd in het project Cultuur Sensitieve Zorg. Tijdens dit project werd onderzocht hoe zorgorganisaties waaronder Driestroom goede ondersteuning kunnen bieden aan cliënten met én zonder migratieachtergrond. Hierbij bleken verschillende factoren een rol te spelen, die niet alleen te maken hadden met het geven van een effectieve behandeling, maar ook met het vermogen van zorgorganisaties om cliënten zich thuis en welkom te laten voelen. Zeker voor organisaties zoals Driestroom, waar begeleiders vaak een gedeelte van de opvoeding en zorg van ouders overnemen en een grote rol spelen in het dagelijkse leven van de cliënt, vormt dit laatste een belangrijke en unieke uitdaging. Dit kan een begeleider niet alleen, maar vraagt ook aanpassingen van zorgorganisaties. De Quick Scan is ontwikkeld om organisaties hierbij te ondersteunen. Op de ontwikkeling van de Quick Scan werd door zorgorganisaties in de regio zo enthousiast gereageerd, dat we hebben besloten om dit instrument landelijk beschikbaar te stellen. Zo kunnen zorgorganisaties door heel Nederland gebruikmaken van deze dienst. Wanneer we onze zorg kunnen afstemmen op wat iedere cliënt nodig heeft, voelt hopelijk iedereen zich thuis bij organisaties zoals Driestroom. Het stemt mij gelukkig dat wij zo niet alleen een bijdrage leveren aan het dagelijks geluk van cliënten en hun families binnen Driestroom, maar ook impact kunnen hebben op het alledaags geluk van cliënten en families buiten onze organisatie.”
Rietje Compiet, bestuurder van Bindkracht10:
“Van oudsher voelt Het Inter-lokaal ( nu Bindkracht10) zich sterk verbonden met het thema diversiteit. De organisatie is op basis van dit vraagstuk ontstaan en opgebouwd. Vanuit de jarenlange praktijk hebben we ervaren hoe belangrijk het is dat alle organisaties, en zeker ook zorg partijen, zich bewust zijn van dit thema. Anders is er het risico dat bewoners, onbedoeld en onbewust, worden uitgesloten van zorg. Zowel met betrekking tot de inhoud van de dienstverlening, als in de wijze waarop we deze aanbieden (laagdrempelig, dichtbij, present) én door wie (veel medewerkers met diverse achtergrond) probeert Bindkracht10 een cultuursensitieve werkwijze te hanteren. Hierdoor is het voor bewoners gemakkelijker om ergens aan te kloppen voor hulp en begeleiding. Iedereen in Nederland moet immers gebruik kunnen maken van zorg en ondersteuning. Het is voor iedere organisatie belangrijk om op gezette tijden in de spiegel te kijken en te reflecteren op de kwaliteit van de dienstverlening. Op deze manier kun je verbeteringen realiseren. De Quick Scan is hiervoor een mooi middel.”
Prof. dr. Anna Bosman, Onderwijsdirecteur Pedagogische Wetenschappen en Onderwijswetenschappen aan de Radboud Universiteit:
"Als onderwijsdirecteur van de opleiding Pedagogische Wetenschappen en Onderwijswetenschappen probeer ik theoretische kennis te koppelen aan de pedagogische praktijk. Ik vind het belangrijk dat onze studenten worden opgeleid op een manier die aansluit bij de uiteenlopende situaties die zij in de praktijk kunnen tegenkomen. Hoewel veel psychologische theorieën uitgaan van de ‘gemiddelde mens’, zijn er feitelijk geen kinderen en families die daadwerkelijk voldoen aan het ‘standaard plaatje’. Onze studenten moeten hiermee om kunnen gaan als zij straks als orthopedagoog, onderwijskundige of onderzoeker het werkveld betreden. Een diverse samenleving vraagt dan ook om een opleiding die daar aandacht voor heeft. Enkele jaren geleden zijn we daarom gestart met de Masterspecialisatie Diversities in Youth Care. Studenten leren in deze master hoe zij kunnen omgaan met verschillen op het gebied van onder andere cultuur, religie, gender of sociaaleconomische situatie. Hoewel we als opleiding zo veel mogelijk doen om studenten op hun toekomstige werkveld voor te bereiden, is steun vanuit het werkveld onontbeerlijk. Niet alleen de hulpverleners zelf, maar ook de zorg-en welzijnsinstellingen waarin zij werkzaam zijn, dienen aandacht te besteden aan culturele diversiteit. Deelname aan het project ‘Cultuursensitieve zorg’ gaf ons de kans om wetenschappelijke inzichten te gebruiken om zorginstellingen te ondersteunen in het vormgeven van hun beleid op het gebied van culturele diversiteit. De Quick Scan Cultuursensitieve Zorg, één van de producten van dit project, vertaalt deze wetenschappelijke kennis in concrete handvatten voor de praktijk. Ik hoop dat dit instrument een inspiratiebron vormt voor zorg- en welzijnsinstellingen die met dit onderwerp aan de slag willen zodat we voor een betere kwaliteit van leven voor kinderen, jongeren en volwassenen met een diverse achtergrond kunnen zorgen."
De Quick Scan is ontwikkeld op basis van wetenschappelijk onderzoek. Om tot de huidige versie van de Quick Scan te komen, zijn er onder andere ruim 7000 wetenschappelijke artikelen gescreend. De volgende onderzoekers hebben samen de Quick Scan met bijbehorende website ontwikkeld:

Dr. Els Rommes is als universitair docent werkzaam bij de Radboud Universiteit te Nijmegen. Zij is verbonden aan het instituut voor Radboud Gender & Diversity Studies en is tevens coördinator van de masterspecialisatie 'Diversities in Youth Care'.
Tess Bombeeck, MSc is orthopedagoog en is werkzaam als junior onderzoeker bij Driestroom.

Dr. Nienke Peters-Scheffer is orthopedagoog en als universitair docent verbonden aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Daarnaast is zij als senior onderzoeker werkzaam bij Driestroom.