Aanbevelingen voor organisatiebeleid
Zorgorganisaties die cultuursensitief willen werken, kunnen dit onder andere doen door kritisch te kijken naar hun organisatiebeleid. Een organisatie met een cultuursensitief organisatiebeleid stelt medewerkers in de gelegenheid om hun werk op cultuursensitieve wijze uit te voeren. De volgende maatregelen zijn erop gericht om de culturele sensitiviteit van organisatiebeleid te verbeteren, én om dit beleid op cultuursensitieve wijze uit te dragen.
Acties gericht op de ontwikkeling van specifiek beleid voor culturele sensitiviteit
- Allereerst is het belangrijk om bij de ontwikkeling van specifiek beleid rekening te houden met een aantal algemeen geldende zaken. Zo is het belangrijk dat er realistische en haalbare doelen worden opgesteld, dat hierbij een tijdlijn wordt opgesteld, verantwoordelijken worden aangewezen en dat er gegevens worden verzameld om de voortgang op deze doelen te monitoren. Dit maakt het gemakkelijker om beleid op het gebied van culturele diversiteit goed vorm te geven
- Zorg voor inbedding van cultuursensitieve zorg binnen de organisatie, door plannen op dit gebied te integreren in bestaand beleid. Op deze manier voorkomt u dat culturele sensitiviteit na enkele jaren weer van de agenda verdwijnt en de opgestelde doelen op dit gebied niet worden bereikt
- Ontwikkel samenwerkingsverbanden met gemeenschapsorganisaties (bijvoorbeeld moskeeën, kerken of andere religieuze organisaties, met als doel om informatie, ervaringen en diensten te kunnen uitwisselen
- Werk samen met andere zorginstellingen door informatie en ervaringen op het gebied van culturele sensitiviteit te delen
- Ga intensievere samenwerkingen aan met huisartsen en/of sociale wijkteams om doorverwijzingen te vergemakkelijken.
- Verzamel gegevens over (potentiële) cliënten en personeel (zie ‘algemeen beleid’)
- Zorg dat alle groepen worden betrokken als volwaardige partners met gelijke rechten en een gelijke stem in het maken van beslissingen (en hun betrokkenheid niet slechts een formaliteit is)
- Betrek diverse perspectieven bij de ontwikkeling van specifiek beleid met betrekking tot cultuursensitieve zorg. Denk hierbij aan beleidsmakers, financierende partijen, de academische gemeenschap, diversiteits-experts, medewerkers met een migratieachtergrond, personen uit de doelpopulatie (met een migratieachtergrond), sleutelfiguren van belangrijke culturele groepen, cliënten, familieleden en stakeholders
- Zorg dat deze persoon of werkgroep meewerkt aan het ontwikkelen van plannen, het superviseren van activiteiten of taken die betrekking hebben op cultuur sensitieve zorg en het adviseren van het bestuur van de organisatie op dit gebied.
- Zorg er daarnaast voor dat er mensen (een persoon of werkgroep) hoofdverantwoordelijk zijn voor de implementatie van doelen met betrekking tot cultuur sensitieve zorg
Acties gericht op het cultuursensitief maken van algemeen beleid
- Zorg dat de klachtenprocedures van uw organisatie geschikt zijn voor de omgang met klachten die betrekking hebben op discriminatie of culturele diversiteit. Dit kan bijvoorbeeld door een ombudsman aan te stellen die klachten op informele wijze met medewerkers en/of cliënten kan bespreken; door te zorgen dat er tweetalige en/of biculturele medewerkers in de klachtencommissie van de organisatie zitten; of door de klachtencommissie te trainen in het omgaan met klachten die betrekking hebben op culturele diversiteit en discriminatie.
- Verzamel gegevens over de potentiële cliëntpopulatie (denk hierbij aan demografische kenmerken van de populatie in de regio, de talen die zij spreken, de geestelijke gezondheidsrisico’s waar zij aan blootgesteld worden, hun overtuigingen met betrekking tot geestelijke gezondheidszorg, hun culturele achtergrond en hieraan gerelateerde gebruiken, hun zorgbehoeften en het algehele gebruik van geestelijke gezondheidszorg door verschillende culturele groepen)
- Verzamel gegevens over personeel dat in dienst is (denk hierbij aan culturele achtergrond, verloop en tevredenheid van medewerkers)
- Verzamel gegevens over cliënten die op dat moment in zorg zijn bij de organisatie, en specificeer deze naar afkomst/culturele achtergrond (denk aan gegevens met betrekking tot de culturele identiteit van cliënten, hun klinische uitkomstmaten, hun tevredenheid met de zorg die ze ontvangen)
- Zorg dat alle groepen worden betrokken als volwaardige partners met gelijke rechten en een gelijke stem in het maken van beslissingen (en hun betrokkenheid niet slechts een formaliteit is)
- Betrek diverse perspectieven bij de ontwikkeling en evaluatie van algemeen organisatiebeleid. Denk hierbij aan beleidsmakers, financierende partijen, de academische gemeenschap, diversiteits-experts, medewerkers met een migratieachtergrond, personen uit de doelpopulatie (met een migratieachtergrond), sleutelfiguren van belangrijke culturele groepen, cliënten, familieleden en stakeholders
- Zorg dat sleutelfiguren uit de gemeenschap worden betrokken bij het bestuur van de organisatie
- Ga na welke cultuur er heerst binnen de organisatie/welke waarden belangrijk worden gevonden
Acties gericht op het uitdragen van cultuursensitief beleid
- Steun initiatieven van medewerkers die betrokken zijn bij lokale/religieuze organisaties, zoals buurthuizen, kerken of moskeeën.
- Werk samen met cultureel diverse media
- Neem als organisatie deel aan culturele evenementen in de regio
- Maak cultuursensitieve zorg een gedeelde verantwoordelijkheid binnen de organisatie, door medewerkers bij dit onderwerp te betrekken
- Denk creatief, bijvoorbeeld door gebruik te maken van verschillende/alternatieve media bij het promoten van uw organisatie als zijnde cultuursensitief; of door bij een gebrek aan financiële middelen diensten uit te wisselen met gemeenschapsorganisaties.